کد مطلب:33581 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:127

یعنی موافق قانون الهی.

و من قتل مظلوما فقد جعلنا لولیه سلطانا فلا یشرف فی القتل انه كان منصورا (الاسراء، 33)

هر كس كه مظلوما كشته شود، ولی دم اختیار قصاص دارد، ما به او

[صفحه 147]

اختیار داده ایم. ولی نباید از این اختیار سوء استفاده كند و در كشتن زیاده روی نماید، كه او موید است.[1].

معلوم است كه قرآن در اینجا یكی از رسوم جاری در میان اعراب جاهلیت را تحدید می كند. یعنی در این خصوص آیین جدیدی بنیان نمی گذارد، بلكه از افراط و اسرافكاری اعراب در این امر جلوگیری می نماید. امیرالمومنین (ع) نیز در بستر مرگ، یكی از وصایایشان این بود كه

لا الفینك تحذون دماء المسلمین خوضا تقولون قتل امیرالمومنین. الا لا تقتلن بی الا قاتلی (نهج البلاغه، وصیت 47)

مبادا ببینم كه شما ای بنی عبدالمطلب در پوستین خلق افتید و بگویید «قتل امیرالمومنین» و به این عنوان در میان مردم شمشیر بگذارید. فقط قاتل من به قصاص قتل من كشته خواهد شد.

در واقع قرآن آنچه را كه در میان مردم جاری بود و در آن افراط می شد، محدود می نمود.

صفحه 147.

1. ضمیر در «انه كان منصورا» یا به ولی دم باز می گردد و معنایش اینست كه خداوند او را تایید كرده است و قصاص را بروی مجاز شمرده است، پس نباید در قتل زیاده روی كند و بیش از حد خود بطلبد، یا به مظلوم راجع می شود، یعنی خداوند مظلوم را كمك كرده است، از آن حیث كه قصاص را در خون او واجب نموده است و یا به كسی كه ولی دم او را به غیر حق و به اسراف می كشد. خداوند قصاص مسرف را واجب نموده است و بدین ترتیب او را نصرت كرده است.